Aby zacząć swoją przygodę na wodzie należy poznać (jak zresztą w każdej dyscyplinie turystyki kwalifikowanej) kilka zasad, które pozwolą poczuć się nam bezpiecznie i pewnie na kajaku.
Rozgrzewka
Najważniejsza jest zaprawa… 🙂 Ten slogan znany z wojska niesie ze sobą samą prawdę. Kiedy mamy zamiar rozpocząć jakąkolwiek aktywność fizyczną należałoby zacząć od rozgrzewki. Dobrze jest rozruszać stawy i rozciągnąć mięśnie zanim wsiądziemy do kajaka.
Aby nie zapomnieć o żadnej partii ciała warto ćwiczyć według porządku. Na przykład zaczynamy od góry, czyli od głowy przez ramiona, stawy łokciowe i dłonie. Następnie biodra, kolana i kostki. Na koniec wypadało by wykonać kilka skłonów i przeprostów.
Na wodę!
Tak przygotowani możemy wsiadać do kajaka. Jeżeli będziemy płynąć w tak zwanej „dwójce” (kajak dwuosobowy) to należy pamiętać, że do tyłu wsiada osoba cięższa i silniejsza, będzie ona motorem napędowym. Przedni kokpit natomiast obsadzamy sternikiem, którego rolą również będzie wiosłowanie ale głównym zadaniem będzie obserwacja rzeki przed kajakiem.
Po skompletowaniu zespołów pakujemy bagaże tak aby równomiernie obciążyć kajak. Po założeniu kapoków, ostrożnie wsiadamy do kajaka opierając ręce na obydwu burtach równo je obciążając. Stopę zawsze stawiamy na środku dna aby nie przeważyć którejś ze stron i nie spowodować wywrotki. Jeżeli uda nam się osiągnąć stan równowagi, zgrabnie siadamy w foteliku i trzymając wiosło czekamy aby usadowiła się druga część załogi.
Czytanie wody
Znajdując się na wodzie można zaobserwować że jej lustro nie jest zawsze idealnie gładkie. Czasami marszczy się, kręci wiry, tworzy regularnie skośne linie jakby małe fale. Jest to wynikiem nurtu, który napotykając na podwodne przeszkody tworzy tę grę wymyślnych kształtów na powierzchni. Zjawiska te należy bacznie obserwować gdyż dają nam one wskazówki jaki kierunek płynięcia przyjąć. Co ominąć a gdzie przyspieszyć aby gładko przejść przez bystrze. Nie ryzykujmy! W miejscach wąskich wiosła składajmy wzdłuż kajaka. Minimalizujmy ryzyko wywrotki i starajmy się nie podchodzić do przeszkód burtami.
Przeszkody
Na szlaku napotkamy także szereg przeszkód, zarówno naturalnych jak i sztucznych. Zwalone pnie drzew, zwisające gałęzie i konary. Zdarzają się większe i mniejsze kamienie lub skały, na które w szczególności należy uważać gdyż kontakt z nimi może skutkować perforacją kajaka i wywrotką. Zazwyczaj są one tylko kolejnym wyzwaniem do pokonania i dodają tylko adrenaliny podczas spływu. Drugą grupą niespodzianek na rzece są budowle hydrotechniczne takie jak progi wodne, jazy, kładki i mostki. Osobną grupą jest infrastruktura elektrowni wodnych lub młynów. Napotykając je zachowajmy szczególną ostrożność. Kiedy nie jesteśmy pewni tego co może nas spotkać za przeszkodą warto jest rozważyć dobicie do brzegu i przeniesienie kajaka.
Wywrotka
To wcale nie taka rzadka przygoda. Wywrotki zdarzają się i zdarzać się będą. Kiedy już znajdziemy się w wodzie starajmy się nie wpaść w panikę. Zorientujmy się w sytuacji, zlokalizujmy naszego partnera z kajaka i jeżeli nie potrzebuje on pomocy przeprowadźmy skoordynowaną akcję odzyskania kajaka i bagaży. Po pierwsze nie starajmy się odwracać kajaka na wodzie bo grozi to jego całkowitym zatopieniem. Po drugie wyłapmy bagaże, które znajdują się w naszym zasięgu. Reszty poszukamy lub jeżeli płyniemy w towarzystwie informujemy o zgubie i prosimy o pomoc. Kiedy odzyskamy kajaki i dotrzemy na brzeg pozbywamy się z niego wody i kontynuujemy spływ.
10 złotych zasad kajakarstwa
1. Wchodź i opuszczaj kajak ustawiony dziobem w górę rzeki.
2. Dobijaj do brzegu pod prąd.
3. Po wywrotce dociągnij kajak do brzegu i dopiero staraj się go odwrócić.
4. Najpierw ratujemy ludzi a potem sprzęt i bagaże!
5. Bagaże transportuj w workach nieprzemakalnych, przyczep je do kajaka.
6. Uważnie „czytaj” wodę.
7. Nie lekceważ zmian pogody. Aura bywa bardzo kapryśna.
8. Nie pływaj kajakiem w stanie nietrzeźwości.
9. Nie wyrzucamy śmieci ale je zbieramy. Zawsze bierz ze sobą worek na odpady.
10. Z wodą nie ma żartów!
Apteczka
Norma DIN 13164 przewiduje następujacą zawartość apteczki:
- 3 kpl. Kompres 10 x 10 cm (2 szt.) sterylny
- 2 szt. Opaska elastyczna 4m x 6cm
- 3 szt. Opaska elastyczna 4m x 8cm
- 1 kpl. Plaster 10 x 6 cm (8szt.)
- 1 szt. Plaster 5m x 2,5 cm
- 3 szt. Opatrunek indywidualny M sterylny
- 1 szt. Opatrunek indywidualny G sterylny
- 2 szt. Chusta opatrunkowa 40 x 60 sterylna
- 1 szt. Chusta opatrunkowa 60 x 80 sterylna
- 2 szt. Chusta trójkątna
- 1 szt. Koc ratunkowy 160 x 210cm (folia NRC)
- 1 szt. Nożyczki 14,5 cm
- 4 szt. Rękawice winylowe
- 1 szt. Instrukcja udzielania pierwszej pomocy
Dodatkowe wyposażenie
Przy wyjazdach kajakowych warto dorzucić do tego zestawu jeszcze ostry niewielki nóż jako uniwersalne narzędzie medyczne. Oprócz tego środek odkażający i piankę na poparzenia lub aquażel. Do apteczki warto również wrzucić średnich rozmiarów “drabinkę” – czyli szynę ortopedyczną, wystarczy jedna sztuka. Dodatkową rzeczą bardzo ułatwiającą opatrywanie ran i urazów jest Codofix – jest to elastyczny rękaw(siatka), dzięki któremu możemy ułatwić sobie zakładanie opatrunków w miejscach, które są mocno niewygodne do bandażowania, jak np. głowa. W innych przypadkach pozwala on przed zabandażowaniem ustabilizować opatrunek i zabezpieczyć go przed przesuwaniem.
Co wziąć ze sobą na spływ?
– buty kajakowe lub klapki
– coś na głowę dla osłony przed słońcem
– kąpielówki lub strój kąpielowy,
– prowiant w zależności od dostępności do sklepów i długości spływu
– dokumenty, pieniądze w gotówce
– worki kajakowe, beczki, worki na śmieci itp. aby ochronić bagaże przed wodą
– strój na zmianę na wypadek wywrotki
Dodatkowo na dłuższe spływy wielodniowe:
– latarkę najlepiej czołówkę, sprzęt biwakowy, zapałki, kociołek itp.
– saperkę
– ręcznik i kosmetyczkę
– namiot (najlepiej jakiś mały np. iglo), karimatę lub materac, śpiwór
– menażkę, kubek i sztućce
– kurtkę wiatrówkę, ciepły sweter lub polar, wygodne spodnie